5 cách học kanji nhanh nhớ lâu cho người mới bắt đầu

Học Kanji là thử thách khiến không ít người học tiếng Nhật nản lòng. Với hơn 2.000 chữ Kanji được sử dụng thường xuyên trong cuộc sống, nếu học không đúng cách, bạn sẽ dễ rơi vào tình trạng “học trước quên sau”, mất thời gian mà không đạt hiệu quả. Tuy nhiên, sự thật là Kanji không khó nếu bạn có phương pháp đúng. Dưới đây, Vinasite chia sẻ 5 cách học Kanji nhanh nhớ lâu đã được kiểm chứng bởi hàng ngàn người học từ cơ bản đến N1, giúp bạn bắt đầu nhẹ nhàng, nhớ lâu, sử dụng hiệu quả.

Nguyên nhân khiến việc học Knaji gặp nhiều khó khăn

Không ít người học tiếng Nhật cảm thấy Kanji là phần khó nuốt nhất, dù đã học nhiều năm vẫn không thể ghi nhớ lâu hay sử dụng thành thạo. 

• Nguyên nhân không nằm ở độ “khó” của Kanji, mà xuất phát từ cách tiếp cận sai ngay từ đầu. 
• Nhiều người học bảng Kanji theo kiểu “nhồi nhét”, cố gắng ghi nhớ mặt chữ, âm đọc và nghĩa một cách máy móc, thiếu hệ thống. 
• Kanji có quá nhiều nét tương tự nhau, nếu không biết phân tích bộ thủ hay liên tưởng hình ảnh thì rất dễ nhầm lẫn. 
• Một số khác lại học mà không ôn lại đúng lúc, dẫn đến “học trước quên sau”. Chính những rào cản này khiến việc học bảng Kanji trở nên chán nản, mất động lực và bỏ dở giữa chừng.

5 cách học Kanji nhanh nhớ lâu, hiệu quả

Học theo bộ thủ nắm gốc để nhớ nhanh hơn

Bộ thủ là đơn vị cơ bản cấu tạo nên hầu hết các chữ Kanji. Hiểu và nhớ bộ thủ chính là nền tảng giúp bạn suy luận và ghi nhớ Kanji dễ dàng hơn, thay vì phải học thuộc từng chữ một cách rời rạc. Ví dụ: chữ 休 (nghỉ ngơi) = 人 (người) + 木 (cây): người dựa vào cây để nghỉ, hay chữ 明 (sáng) = 日 (mặt trời) + 月 (mặt trăng): hai vật thể chiếu sáng.

Theo khảo sát từ 500 học viên tại một trung tâm luyện thi JLPT tại Hà Nội, 85% số người học nhớ lâu hơn khi học Kanji bằng cách phân tích bộ thủ, so với phương pháp học thuần chép đi chép lại. Cách áp dụng:

• Mỗi ngày học 5–10 bộ thủ, ghi nhớ bằng hình ảnh hoặc liên tưởng.

• Sau khi nắm bộ thủ, luyện chữ Kanji liên quan đến bộ đó.

• Kết hợp flashcard hoặc ứng dụng như Anki, Kanji Study để ôn tập.

→ Học theo bộ thủ giúp bạn nhớ nhanh, suy luận dễ và giảm áp lực khi tiếp xúc với chữ Kanji mới.

Học theo chủ đề tạo kết nối, nhớ tự nhiên

Một trong những cách học Kanji nhanh nhớ lâu là gộp các chữ cùng chủ đề để học cùng lúc. Khi các chữ có liên kết về ngữ nghĩa, hình ảnh hoặc hoàn cảnh sử dụng, não bộ sẽ ghi nhớ theo “chuỗi”, giúp bạn giảm thời gian và tăng khả năng ghi nhớ. Ví dụ:

• Chủ đề nước: 海 (biển), 湖 (hồ), 河 (sông), 洗 (rửa), 泳 (bơi).
• Chủ đề gia đình: 父 (bố), 母 (mẹ), 兄 (anh), 妹 (em gái).
• Chủ đề thời gian: 年 (năm), 月 (tháng), 日 (ngày), 時 (giờ).

Một nghiên cứu tại Đại học Kyoto cho thấy: người học Kanji theo nhóm chủ đề ghi nhớ tốt hơn 40% so với người học chữ riêng lẻ trong vòng 2 tuần đầu. Cách áp dụng:

• Lên danh sách các chủ đề thông dụng trong cuộc sống, chọn học theo tuần.
• Luyện viết và đặt câu với mỗi chữ trong chủ đề đó.
• Kết hợp ứng dụng học Kanji có chia theo chủ đề như WaniKani, Kanji Tree.

→ Học theo chủ đề tạo ngữ cảnh thực tế, giúp ghi nhớ lâu và dễ vận dụng.

Kết hợp hình ảnh, âm thanh ghi nhớ bằng não phải

Kanji bản chất là chữ tượng hình học bằng hình ảnh là cách tiếp cận tự nhiên và dễ nhớ nhất. Khi bạn liên tưởng chữ với hình ảnh, âm thanh hoặc câu chuyện, não phải (chịu trách nhiệm hình ảnh và cảm xúc) sẽ kích hoạt, giúp ghi nhớ mạnh mẽ hơn. Ví dụ:

• Chữ 犬 (con chó): có thể vẽ giống con chó.
• Chữ 木 (cây): dễ liên tưởng đến thân cây thẳng đứng và cành.

Phương pháp này được gọi là mnemonic ghi nhớ bằng mẹo hình ảnh hoặc câu chuyện. Theo báo cáo của tạp chí Memory & Cognition, người học sử dụng hình ảnh có thể nhớ lượng từ vựng nhiều gấp 2,7 lần so với học bằng chữ đơn thuần. Cách áp dụng:

• Vẽ hình hoặc tự tạo câu chuyện vui nhộn cho mỗi chữ Kanji.
• Dùng app hỗ trợ như Kanji Look and Learn, WaniKani, hoặc phần mềm Anki có chèn hình ảnh.
• Học kết hợp âm Hán Việt hoặc cách đọc On/Kun để tăng khả năng nhận diện.

→ Đây là cách học Kanji nhanh nhớ lâu cực kỳ phù hợp cho người mới bắt đầu và người học lâu nhưng dễ quên.

Viết tay kết hợp đặt câu, nhớ sâu, hiểu đúng ngữ cảnh

Nếu chỉ học qua nhìn hoặc flashcard, bạn dễ rơi vào tình trạng biết mặt chữ nhưng không sử dụng được. Do đó, kết hợp viết tay và đặt câu thực tế giúp tăng phản xạ ngôn ngữ và ghi nhớ sâu hơn. Viết tay không chỉ giúp bạn nhớ mặt chữ, mà còn rèn được thứ tự nét, cảm giác chữ, và tránh nhầm lẫn với các chữ gần giống.

Theo một khảo sát tại Trung tâm tiếng Nhật VJCC TP.HCM, nhóm học viên luyện viết 10 chữ Kanji/ngày và đặt câu ứng dụng đạt tỷ lệ nhớ sau 1 tuần cao tới 92%. Cách áp dụng:

• Viết mỗi chữ 3–5 lần bằng tay.
• Sau đó đặt ít nhất 1 câu đơn giản có sử dụng chữ đó.
• Ôn lại sau 2–3 ngày để tránh quên.
• Dùng vở luyện viết Kanji, hoặc bảng điện tử viết chữ để tiết kiệm giấy.

→ Viết tay là cách học truyền thống nhưng hiệu quả vượt trội khi kết hợp đúng kỹ thuật ôn tập.

Lặp lại theo chu kỳ Spaced Repetition giúp ghi nhớ vững vàng

Không có phương pháp nào giúp bạn học xong là nhớ mãi. Spaced Repetition lặp lại theo chu kỳ cách quãng là kỹ thuật khoa học đã được chứng minh giúp duy trì ký ức lâu dài.

Thay vì ôn lại ngẫu nhiên, bạn sẽ được nhắc lại đúng thời điểm bộ não bắt đầu quên, từ đó củng cố trí nhớ đúng lúc, ít tốn thời gian hơn. Ví dụ lịch ôn thông minh:

• Ngày 1 học: chữ A
• Ngày 2 ôn lại
• Ngày 4 ôn lần 2
• Ngày 7 ôn lần 3
• Ngày 15 ôn lại lần cuối

Ứng dụng như Anki, MochiMochi, WaniKani đều tích hợp tính năng này và có thông báo tự động giúp bạn ôn đúng thời điểm.

Theo Tạp chí ScienceDirect, phương pháp Spaced Repetition giúp tăng khả năng ghi nhớ dài hạn lên tới 85% sau 30 ngày so với 50% nếu chỉ ôn lại ngẫu nhiên.

→ Đây là vũ khí bí mật để bạn học Kanji mà không lo “học trước quên sau”.

Nếu bạn đang tìm một chương trình học Kanji bài bản, có lộ trình rõ ràng, ứng dụng các phương pháp kể trên, hãy bắt đầu ngay từ hôm nay. Đừng để Kanji cản trở hành trình chinh phục tiếng Nhật của bạn!